Het belang van onzekerheidsvermijding
Alexandra is geboren in Athene, Griekenland. Vorig jaar besloot ze haar droom te volgen: Au Pair worden in Nederland. Binnen een paar maanden vond ze een gastgezin dat net buiten Amsterdam woont. De gastouders zijn ambitieus en hebben beide een carrière. Ze kozen ervoor om in de buitenwijken te wonen zodat ze hun kinderen, die nu 15 en 16 jaar oud zijn, meer vrijheid kunnen geven terwijl zij aan het werk zijn. Vorige week bracht Alexandra de broers naar hun wekelijkse hockeytraining. Ze zette ze af op de parkeerplaats, en sprak af om elkaar na de training om 21:00 uur weer op datzelfde punt te ontmoeten. Het ophalen van de kinderen loopt die avond iets anders.
Alexandra is er vijf minuten eerder om er zeker van te zijn dat de jongens de auto zullen zien als ze de kantine van de hockeyclub verlaten. Het regende die dag erg hard. Alexandra verwachtte dat de broers wat later zouden zijn dan normaal. Na een half uur wachten in de auto, werd ze erg ongerust. Na 45 minuten kwamen de broers eindelijk uit de kantine en renden naar de auto.
Alexandra: ‘Die kinderen zijn zo aardig en actief. Ik vind ze echt leuk. Het enige is dat ze soms de verantwoordelijkheid niet begrijpen die ik voel als ik voor ze zorg, ik bedoel, ze begrijpen gewoon niet hoeveel dingen er kunnen gebeuren en ze maken zich er geen zorgen over of ze maken zich er geen zorgen over dat ik me er zorgen over zou kunnen maken. We waren het eens om elkaar om negen uur te zien! Ik heb drie kwartier op ze gewacht en ze hebben er niet eens aan gedacht om me een berichtje te sturen dat ze later waren dan afgesproken.’
Remco: ‘We moesten alle hockeytrainingsspullen terugbrengen in de garage, het was onze beurt om dat te doen. Toen we na onze taken in de auto stapten, was Alexandra heel boos op ons en zei ze dat we egoïstisch waren geweest door haar niet te laten weten dat we te laat zouden zijn. Ik begrijp dat niet. We waren op het hockeyveld, het is een veilige plek. Alexandra heeft ons hier achtergelaten aan het begin van onze training, waarom zou ze zich zorgen maken dat we er niet meer zijn? Soms raakt ze zonder reden in paniek.’
Wat is er gebeurd?
Uit dit verhaal blijkt dat Alexandra een andere perceptie dan de jongens heeft van gevaar en van wat is afgesproken. Alexandra voelt zich erg verantwoordelijk en omdat zij overal mogelijke problemen en gevaren ziet en daarom moet zij weten wat er met de kinderen aan de hand is. De jongens, daarentegen, kunnen zich niet voorstellen dat hen iets ergs overkomt terwijl ze hun klusjes op het hockeyveld doen, en omdat ze jong zijn, zijn ze het eigenlijk zelf vergeten en hebben ze Alexandra niet van tevoren ingelicht. Het is ook niet bij hen opgekomen om een berichtje te sturen.
Waar ligt de verbinding?
De beste oplossing is waarschijnlijk dat Alexandra zich realiseert dat zij een andere perceptie heeft van structuur en gevaar dan de jongens en hun ouders. Er is geen reden om boos te worden en hopelijk kan Alexandra het een beetje loslaten. Zelfs als ze dat niet doet, is het in een bepaald stadium belangrijk dat ze de jongens op een rustige manier vertelt dat ze zich in dit soort situaties grote zorgen maakt. Daarbij kan ze hen vertellen dat het voor haar heel belangrijk is om hen te informeren als plannen veranderen. Daarom kan ze hen vragen hier de volgende keer aan te denken. Het beste is dat zij hierover open met elkaar blijven communiceren, zonder oordeel.
Uitleg
Het culturele verschil in de perceptie van gevaar wordt deels uitgelegd in de vierde dimensie van Hofstede, die onzekerheidsvermijding wordt genoemd. Kort gezegd leren ouders in een cultuur met minder onzekerheidsvermijding, zoals Nederland, hun kinderen om erop uit te gaan en de wereld te verkennen, terwijl ouders in een cultuur met een hoge onzekerheidsvermijding, zoals Griekenland, meer de neiging hebben om hun kinderen te waarschuwen voor de gevaren in de wereld. Als gevolg daarvan heeft Alexandra het gevoel dat de kinderen voor wie zij zorgt te vrij zijn en niet met alle gevaren rekening houden. Ze ervaart meer stress. Dat maakt deel uit van wie zij door haar opvoeding is geworden, en de emotie van stress zal ze altijd voelen.
(Hofstede, Hofstede, Minkov, 2010; Culturen en organisaties, Software of the Mind p200-201)
Belangrijk om te weten:
Deze anekdote is gebaseerd op verhalen die met ons gedeeld zijn. Connect2Us streeft ernaar het dilemma van beide kanten te belichten en niet om mensen te labelen of te suggereren dat de een of de ander zich anders moet gedragen. Wij zien in ons dagelijkse interculturele werk dat bewustwording door de betrokkenen al voldoende is om naar elkaar toe te bewegen zonder je heel anders voor te doen. Connect2Us wil lezers helpen vooroordelen te herkennen en te vermijden. Lees hier over vooroordelen, discriminatie en racisme.
