Zaid helpt vrijwillig mee bij de voetbalclub van zijn zoon Nabil. Hij helpt bij de trainingen en kan heel goed opschieten met de trainer Bart. Op een goede dag vertelt Bart dat hij gaat trouwen en hij nodigt Zaid uit voor het trouwfeest. Maar Zaid komt niet opdagen. Wat is de waarde van een uitnodiging?
Een andere kijk
Zaid: ik voelde me erg blij voor Bart en natuurlijk zei ik dat ik er graag bij wilde zijn. Ik waardeerde zijn uitnodiging als een grote blijk van vriendschap. Op de dag zelf kwam mijn broer Mahmoud opeens langs om familiezaken te bespreken. Mijn broer kon ik niet laten zitten. Bart zag ik zaterdag weer en feliciteerde hem met zijn nieuwe vrouw. Ik legde ook uit wat er gebeurd was. Maar hij reageerde erg geïrriteerd. Ik dacht dat we nieuwe vrienden waren maar wat voor vriend is hij als hij mijn uitleg niet accepteert?
Bart: Ik voelde me echt te kijk gezet. Eerst reageert hij heel enthousiast en belooft hij om te komen, en dan komt hij gewoon niet opdagen! Ik had aan iedereen verteld dat hij zou komen. Ik had een stoel voor hem gereserveerd aan een leuke tafel. En dan komt hij niet, niet eens een telefoontje! Stel je voor, ik dacht dat we vrienden waren geworden! Hij waardeerde mijn uitnodiging niet!
Het misverstand: wat is de waarde van een uitnodiging
In Nederland geldt vaak: ‘a deal is a deal’. Als je ja zegt, dan is dat een belofte en mensen verwachten dat je je eraan zult houden. Bart denkt nu waarschijnlijk dat Zaid de vriendschap niet belangrijk vindt, of dat hij niet te vertrouwen is. Voor Bart is het ook vreemd dat Zaid ’s broer zomaar langskomt en de plannen in de war brengt. In Nederland spreek je van te voren af, soms weken van te voren, als je bij iemand op bezoek gaat. Mensen houden zich aan die planning. Wat is anders de waarde van een uitnodiging?
De omstandigheden
Nederland kent een ik-cultuur. Zaid is afkomstig uit een wij-cultuur. In een wij-cultuur zeggen mensen vaker ‘ja’, om zich te gedragen naar de groep. Ze daarmee een intentie uitspreken. Bijvoorbeeld om om te laten zien dat ze achter het huwelijk en de vriendschap waarderen. ‘Ja’ zeggen is op zichzelf een bijdrage aan de vriendschap, of je nou daadwerkelijk komt of niet. Dat is de waarde van de uitnodiging.
In het individualistische Nederland is een ‘ja’ een belofte die je na moet komen. Als je die belofte nakomt is dat de bijdrage aan de vriendschap. Anders is het eerder een verbreking van de vriendschap. Als je van te voren weet dat je niet kan komen dan zeg je af. De waarde van de uitnodiging is heel exact. Mensen uit een ik-cultuur hebben er de behoefte aan precies te willen weten met hoeveel mensen ze rekening hebben te houden.
De verbinding
Als Zaid ook maar een mogelijkheid ziet om toch even naar het feest te gaan, dan moet hij daar zijn uiterste best voor doen. Voor hem is het goed om te weten dat hij een belofte heeft gedaan in Nederlandse ogen. Als hij echt niet kan komen dan moet hij ‘netjes’ afzeggen. Hoe hard en direct dat ook voor hemzelf overkomt. Een uitnodiging heeft een andere waarde dan hij er aan geeft.
Bart kan accepteren dat de afwezigheid van Zaid niet zoveel hoeft te zeggen over de vriendschap die Zaid voor hem voelt. Door zijn enthousiaste ‘ja’ heeft Zaid al laten zien dat hij de vriendschap waardeert. En misschien de intentie heeft gehad om te komen. Bart kan bij de uitnodiging ook iets meer context geven. ‘We rekenen op je komst en we houden een stoel voor je vrij’.
Belangrijk om te weten:
Deze anekdote is gebaseerd op verhalen die met ons gedeeld zijn. Connect2Us streeft ernaar het dilemma van beide kanten te belichten. Niet om mensen te labelen of te suggereren dat de een of de ander zich anders moet gedragen. Bewustwording door de betrokkenen is al voldoende is om naar elkaar toe te bewegen. Zonder je heel anders voor te doen. Connect2Us wil lezers helpen vooroordelen te herkennen en te vermijden. Lees hier over vooroordelen, discriminatie en racisme.
