Connect2Us maakt vooroordelen bespreekbaar. Als het gaat over ontmoetingen tussen mensen met verschillende culturele achtergronden, is het in veel gevallen cruciaal om de invloed van institutioneel racisme te overwegen. Dit systeem zorgt ervoor dat witte mensen, ongeacht of ze bewust en expliciet racistisch zijn of niet, allerlei vooroordelen tegenover mensen van kleur internaliseren, al vanaf een hele jonge leeftijd. Het is de taak van witte mensen om gedurende hun leven hard te werken aan het ontmantelen van deze vooroordelen, alleen dan kunnen we er uiteindelijk voor zorgen dat mensen van kleur niet meer systemisch worden onderdrukt, niet op de arbeidsmarkt, niet op school, niet in de media, niet in winkels en niet op straat. Een belangrijke stap daarin is dat we erkennen dat we, in de Nederlandse samenleving, allemaal bepaalde racistische denkbeelden hebben overgenomen. Dat betekent niet dat we allemaal gemene racisten zijn, maar gewoon dat we opgegroeid zijn in een racistische maatschappij.
In een ontmoeting tussen een vrouw die net uit Suriname is geëmigreerd en een witte man die in Nederland geboren en opgegroeid is, spelen dus niet alleen de verschillende dimensies van de Nederlandse en de Surinaamse cultuur een rol. Het is onvermijdelijk dat de eeuwenlange geschiedenis van anti-zwart racisme op een bepaalde manier ook hun interactie beïnvloedt. Als de witte man de Surinaamse vrouw luid en opdringerig noemt, bijvoorbeeld, zegt hij niet alleen wat over de vermeende aard van de Surinamers maar haalt hij ook een gevaarlijk stereotype over zwarte vrouwen terug dat al eeuwen wordt gereproduceerd en zwarte vrouwen dehumaniseert.
Het gaat hier niet om vooroordelen in het algemeen. Je kunt geïnternaliseerd racisme niet zomaar vergelijken met, bijvoorbeeld, de vooroordelen die de interactie tussen een witte Poolse man en een witte Duitse vrouw beïnvloeden. Zelfs niet als de witte Duitse vrouw zegt: ‘Alle Polen zijn lui en daarom krijg jij deze baan niet.’ Om te begrijpen waarom interacties tussen witte mensen en mensen van kleur in deze zin niet te vergelijken zijn met interacties tussen alleen witte mensen, is het handig om te kijken naar het verschil tussen een vooroordeel, discriminatie en racisme.
Een vooroordeel is een oordeel dat we over iemand vellen op basis van de sociale groep waartoe deze persoon behoort. Een vooroordeel kan bestaan uit gevoelens, gedachtes, het aanhalen van stereotypes en generaliseringen. Elk mens heeft vooroordelen. Discriminatie is actie gebaseerd op deze vooroordelen. Denk aan iemand negeren, uitsluiten, bedreigen, belachelijk maken en iemand geweld aandoen. Als we haat voelen door een vooroordeel, kunnen we die uiten met discriminerend gedrag. Discriminatie kan heel duidelijk opvallen, of juist subtiel zijn. We discrimineren allemaal, bewust of onbewust, weleens, als gevolg van de (bewuste en onbewuste) vooroordelen die we hebben over andere mensen. Wanneer de vooroordelen van een groep ondersteund wordt door wettelijke autoriteit en institutionele controle, wordt het racisme: een systeem dat onafhankelijk van de intentie van individuen functioneert en zichzelf automatisch in stand houdt. Racisme laat een structuur zien, niet één gebeurtenis. Dit is waarom ‘omgekeerd racisme’, dus racisme van mensen van kleur richting witte mensen, niet bestaat. Losse momenten van discriminatie tegen witte mensen kunnen zich zeker voordoen, maar deze discriminatie maakt geen deel uit van een groter systeem dat witte mensen onderdrukt en er bijvoorbeeld voor zorgt dat ze minder snel worden aangenomen voor een baan en op school consistent te laag worden ingeschat. De impact van discriminatie tegen witte mensen is tijdelijk en contextueel en niet verbonden aan sociale en institutionele macht.