Filmfestival

Vandaag begint het International Documentary Festival Amsterdam (IDFA) in Amsterdam. Het festival toont een groot aantal, vaak maatschappij kritische, documentaire films uit allerlei landen. Daarmee draagt het festival bij aan de vraag: wat kunnen we leren van andere culturen? Diversiteit en inclusie spelen een grote rol, maar eigenlijk is de artistiek directeur van het festival, Orwa Nyrabia eigenlijk geen voorstander van de term ‘diversiteit’.“Bij diversiteit en inclusie wijst men tegenwoordig naar de afdeling D&I (Diversiteit en Inclusie, red.), naar specialisten, consultants en coaches. Diversiteit wordt geassocieerd met geld verdienen. En het is vaak een aanduiding voor de meerderheid die de ander verwelkomt. Gaandeweg werd het een synoniem voor ‘het accepteren van pluralisme’ als goede daad van de mensen met macht”, zegt hij in OneWorld. Hij wil meer films die gemaakt zijn door filmakers uit de landen waarover de film wordt gemaakt. “Het is een moeilijk onderwerp, maar we moeten erover blijven praten.” Hij noemt India als voorbeeld. “Er worden nog steeds meer films óver India gemaakt dan er Indiase documentaires uit India zelf komen. Het gaat niettemin goed met de Indiase documentaire.” Zo draait op IDFA dit jaar de jonge documentairemaker Payal Kapadia op met A Night of Knowing Nothing, een in Cannes bekroonde persoonlijke, experimentele film waarin Kapadia reflecteert op hedendaags India. “Maar het staat buiten kijf dat een film over India van een Britse documentairemaker meer aandacht en geld zal krijgen”, zegt Nyrabia.”Westerse documentairemakers mogen best naar India, ga alsjeblieft. Maar ik wil dat filmmakers als Kapadia een kans krijgen. Elke keer dat dit ter sprake komt, krijg ik het gevoel dat iemand tegen me zegt: ‘Mijn buurman heeft honger, maar moet zijn eten van míjn bord komen?’ Wie zegt dat het jóuw eten moet zijn? Je mag je bord houden. Laten we gezamenlijk de buurman helpen eten te vinden. Ze denken wel eens dat IDFA geen films meer van Europese filmmakers over arme landen zal vertonen. Dat heb ik echter nooit gezegd. Maar documentairemakers hebben een verantwoordelijkheid, en dat je beschikt over de middelen en de privileges om iets te maken, betekent niet dat je het ook moet doen.”