Het is al drie jaar geleden dat Marianne van Apeldoorn naar Rotterdam verhuisde. Het bevalt haar daar goed. De afgelopen twee jaar heeft ze een kamer gehuurd in een klein herenhuis voor studenten. Ze woont op de begane grond samen met een huisgenoot, en er zijn nog drie verdiepingen waar nog eens zes anderen wonen. Marianne vindt het heerlijk dat ze haar eigen rustige ruimte heeft, waardoor ze zich thuis voelt.
Op een bepaald moment heeft de huisgenoot van Marianne echter een andere, grotere kamer in Rotterdam gevonden en is verhuisd. Marianne krijgt een nieuwe huisgenote; uit Mexico, haar naam is Maria. Maria en Marianne konden eerst goed met elkaar opschieten, maar toen ontstond er een probleem.
Een andere kijk
Maria is nogal luidruchtig en luistert graag naar Mexicaanse muziek. Marianne vraagt zich al snel af wat is er mis met deze vrouw die net bij haar introk? “Ik moet me voorbereiden op mijn examens want ik studeer binnenkort af. Nu kan ik me nauwelijks concentreren op mijn studie door het lawaai dat ze de hele tijd maakt!” Ze heeft al geprobeerd met haar te praten, maar het lijkt Maria niets te kunnen schelen!
Maria is zich van geen kwaad bewust. “O, ik hou van Rotterdam! Het is zo vredig, en er zijn zoveel plaatsen om te ontdekken!” Tegelijkertijd mist ze haar thuis heel erg, vooral haar familie. Gelukkig is er facetime! Ze probeert haar zus en vriendinnen zo vaak mogelijk te spreken en haar ouders bellen regelmatig. ‘s Avonds, want dan hebben ze in Mexico lunchpauze. En in het weekend is het helemaal makkelijk. Eigenlijk verwachten ze ook wel dat ze belt, het was al lastig genoeg dat ze Maria lieten gaan. Maria heeft ook een dubbel gevoel. Ze wil een eigen leven opbouwen en veel vrienden in Rotterdam hebben, maar veel mensen zijn zo op zichzelf! Ook haar huisgenoten. Zo leert ze geen Nederlands en valt ze toch terug op andere studenten uit Latijns Amerika. En de andere studenten in haar huis zijn zo snel geïrriteerd, ook Marianne! “Ze lijken eenzaam en niet gelukkig. Ik zal mijn best doen en mijn muziek een beetje zachter zetten, maar ik kan niet stoppen met praten tegen mijn familie en vriendinnen.”
De verbinding
Maria zit tussen twee werelden in. Ze is nog niet lang in Nederland en houdt nog vast aan het ‘wij’ gevoel waarmee ze in Mexico is opgegroeid. Aan de andere kant wil ze daar ook los van komen en haar leven opbouwen in Europa. Ze krijgt te maken met de sterke ‘ik’ cultuur van Nederland. Om zich thuis te voelen, luister Maria naar haar eigen muziek en belt ze elke dag met Mexico. Ik kan me voorstellen dat dat voor Nederlanders nogal luidruchtig is. Zeker met facetime! Maria is gewend aan een zeer levendige omgeving met mensen die praten, lachen of ruziën, en met muziek die de hele dag speelt.
Het is geen kwade wil van Maria. En ook niet van Marianne. Ze hebben alleen een compleet andere kijk op samenzijn. Marianne wil alleen zijn en zich kunnen concentreren. Mensen uit een ‘wij’ samenleving vinden dat ze in zichzelf gekeerd en vrezen eenzaamheid. Nederland heeft het altijd over gezelligheid, maar zo wordt het niet altijd ervaren door mensen uit een ‘wij’ samenleving. Daarom paste Maria haar gedrag maar mondjesmaat aan en bleef het probleem bestaan.
Nederland is uitgesproken individualistisch. We gaan prat op gezelligheid, maar wel op onze voorwaarden. Bovendien is het een keuze om daaraan mee te doen of niet. In een ‘wij’ samenleving is het ook moeilijker om je terug te trekken. Dat wordt niet makkelijk geaccepteerd. Die sociale druk is de keerzijde van de ‘wij’ samenleving.”
Heel dubbel allemaal voor de huisgenoten. Maria en Marianne moeten zich realiseren dat er een grote kloof bestaat tussen wat zij ervaren als gezellige rumoer. De hele dag muziek in de gezamenlijke ruimte en gesprekjes met familie en vrienden kan voor de één heerlijk zijn en gevoelens van saamhorigheid en geluk oproepen. Voor anderen kan harde muziek leiden tot irritatie, concentratieverlies of stress.
Uitleg
Over het algemeen zijn mensen in Mexico (wij-cultuur) meer betrokken bij elkaars leven. Ze praten, knuffelen, ruziën, luisteren of luisteren samen naar muziek. Mensen in Nederland (ik-cultuur) zijn meer op zichzelf. Natuurlijk houden ze van muziek! Maar ze kiezen hun eigen muziek en zetten vaak een koptelefoon op.
Naast het verschil in de ik- en wij cultuur is er een verschil in uitbundigheid een dimensie die Hofstede hedonisme noemt. De Mexicaanse van Maria cultuur is uitbundiger. In combinatie met de wij-cultuur veel drukte. Althans in vergelijking met de ingetogen, meer gedisciplineerde ik-cultuur van Marianne.
Uit deze cultuurverschillen komt vaak de meeste verbazing en irritatie. Waardeoordelen als onverantwoordelijk, lawaaierig, gestresst, saai, eenzaam en vermoeiend zijn dan snel uitgesproken.
Meer lezen over cultuurdimensies?
Kortom
Voor Marianne:
- Accepteer dat Maria uit een wij-samenleving komt.
- Je familie en grote vriendengroep zijn heel belangrijk.
- Tijd voor jezelf is niet zo belangrijk als in Nederland. Laat staan ruimte voor jezelf.
- Wees extra alert op de lichaamstaal van Maria, die kan bezorgd zijn over jouw eenzaamheid en stress, maar laat het niet ‘echt’ laat zien.
- Geniet ook van het enthousiasme, maar maak duidelijke afspraken.
Voor Maria:
- Accepteer dat Marianne uit een ik-samenleving komt.
- Marianne werkt aan haar studie en is drukte in haar eigen kamer niet gewend.
- Zoek een middenweg en vraag om duidelijkheid.
- Ga naar buiten als je belt.
- Stel vooral je vragen en spreek je verbazing uit. Nederlanders zijn gewend om direct aangesproken te worden.
Belangrijk om te weten:
Deze anekdote is gebaseerd op verhalen die met ons gedeeld zijn. Connect2Us streeft ernaar het dilemma van beide kanten te belichten en niet om mensen te labelen of te suggereren dat de een of de ander zich anders moet gedragen. Bewustwording door de betrokkenen is al voldoende is om naar elkaar toe te bewegen. Zonder je heel anders voor te doen. Connect2Us wil lezers helpen vooroordelen te herkennen en te vermijden. Lees hier over vooroordelen, discriminatie en racisme.
