De Italiaanse Martina werkt sinds kort als au pair voor een gezin met twee kinderen: Jan (tien jaar) en Pieter (vijf jaar). Ze is erg aardig en zorgzaam, maar heeft de neiging om snel ongerust te worden. Als au pair voelt Marina zich uiteraard verantwoordelijk voor de kinderen die onder haar toezicht staan. Op een dag willen de jongens zelfstandig buitenspelen in de speeltuin aan de andere kant van de straat. In hun enthousiasme rennen ze naar de overkant zonder te kijken naar de auto’s. Martina schrikt en is boos omdat de jongens zo onvoorzichtig zijn.
Een andere kijk
Martina: Jan is oud genoeg om voor zichzelf te zorgen. Hij loopt zelfs in z’n eentje of met vriendjes naar school. Ik sta er versteld van dat hij dat al doet sinds hij acht jaar is! In Italië zou dat nooit gebeuren. De mensen in het verkeer letten nergens op!
Jan: Martina is heel lief. We hebben geluk met zo’n toffe oppas, alleen soms wordt ze zomaar boos en we begrijpen niet waarom. Van papa en mama mogen we heel veel, en ze laten ons vrij in wat we doen. Maar zij doet soms zo moeilijk. Het voelt alsof zij zich altijd zorgen maakt over dingen waar onze ouders zich geen zorgen over maken.
De omstandigheden
Vlak voor hun huis is een voetgangersoversteekplaats. De mensen die daar wonen weten dat ze langzamer moeten rijden op dat deel van de straat, waardoor de kinderen zich veilig voelen bij het vrij oversteken. Het is bovendien een 30 kilometer zone. Martina weet van deze regel, maar ze vertrouwt de automobilisten niet. Op datzelfde moment komt de bus aan en stopt bij de bushalte, misschien wel zonder de kinderen op te merken die de weg oversteken! En die andere auto dan? Die rijdt wel langzaam maar wie weet kijkt die vrouw wel de andere kant op of zit ze te appen! Martina schrikt en is boos, in paniek. ‘Dat is toch niet normaal? Hoe kunnen die jongens nou zo onvoorzichtig zijn?’
Uitleg
Het is natuurlijk normaal dat iedereen bezorgd is over kinderen. Helemaal als je de verantwoordelijkheid over andermans kinderen! We kunnen ook niet altijd alles met cultuur verklaren. De ene persoon is bezorgder dan de andere. Het ene kind kijkt beter uit dan het andere. Het ene gezin woont aan een drukkere weg dan het andere. Er zijn zoveel factoren die niet met cultuur te maken hebben.
Toch is het basisvertrouwen dat ‘alles wel goed komt’ in Italië anders dan in Nederland. In Nederland ziet men minder gevaren en moedigen ouders hun kinderen aan eropuit te gaan en de wereld zelfstandig te verkennen. Er is minder angst voor het onbekende. In een cultuur waarin men die onzekerheid liever vermijdt, zoals Italië, hebben ouders de neiging hun kinderen te waarschuwen voor alle mogelijke gevaren in de wereld en de situatie beter te controleren. Er is weinig vertrouwen andere automobilisten bijvoorbeeld. Daarom schrikt Martina en is ze boos.
Waar ligt de verbinding?
De achtergrond van het verschil in hoe veiligheid wordt beleefd is dus deels van culturele aard. Martina vindt het echt gevaarlijk en zij voelt zich uiteraard verantwoordelijk voor de veiligheid van de kinderen. Maar het zou haar helpen als ze beseft dat wat als “gevaarlijk” wordt ervaren per cultuur verschillend is. Dat zal haar meer vertrouwen geven in de houding van de kinderen, hun ouders en de andere weggebruikers.
Maar ook de ouders spelen hier een rol. In Nederland zijn de kinderen gewend om op straat te spelen, zebrapaden worden gerespecteerd en lokaal verkeer houdt zich aan de snelheid. De oversteekplaats is minder gevaarlijk dan Martina denkt. Tegelijkertijd kunnen zij ook Martina steunen bij haar wens om de kinderen te blijven benadrukken dat het beter is om te wachten en op het verkeer te letten voordat je de straat oversteekt.
Kortom
Voor Martina:
- Accepteer dat de mensen in Nederland wat minder gevaren zien.
- Vertrouw erop dat verkeersregels in principe gerespecteerd worden.
- Probeer je angst niet teveel te projecteren op de kinderen, maar
- Stel vooral je vragen aan de ouders en spreek je verbazing uit. Nederlanders zijn gewend om direct aangesproken te worden.
Voor de ouders:
- Gesprek veiligheid en de regels op straat.
- Stel Martina gerust, maar laat haar ook in haar waarde. Ze moet vertrouwen krijgen in het Nederlandse verkeersgedrag.
- Spreek je waardering uit voor de zorg die Martina heeft en deel die waardering ook met de kinderen.
Belangrijk om te weten:
Deze anekdote is gebaseerd op verhalen die met ons gedeeld zijn. Connect2Us streeft ernaar het dilemma van beide kanten te belichten en niet om mensen te labelen of te suggereren dat de een of de ander zich anders moet gedragen. Wij zien in ons dagelijkse interculturele werk dat bewustwording door de betrokkenen al voldoende is om naar elkaar toe te bewegen zonder je heel anders voor te doen. Connect2Us wil lezers helpen vooroordelen te herkennen en te vermijden. Lees hier over vooroordelen, discriminatie en racisme.
